Prezentowana książka stanowi wstęp do dyskursu dotyczącego zagrożonego człowieczeństwa, kontynuowanego w tomie drugim opracowania Zagrożone człowieczeństwo, noszącym tytuł Obszary zagrożeń człowieka w realiach współczesności, wydanym pod redakcją naukową Ewy Kantowicz i Grażyny Orzechowskiej.
Niniejszy tom poświęcony został m.in. zagadnieniom związanym z analizą zagrożeń w kontekście środowiska wychowawczego, jakim jest rodzina. Zaprezentowano różne stanowiska dotyczące przemian struktury współczesnej rodziny, jak też pełnienia przez nią przypisanych jej funkcji. Artykuły wyraźnie ukazują powiększanie się obszarów ryzyka dotyczących funkcjonowania rodziny w dynamicznie zmieniających się warunkach globalizującego się świata. W tomie znalazły się również teksty traktujące o braku poczucia bezpieczeństwa, w szerokim tego słowa znaczeniu, dotyczące okresu dzieciństwa i dorastania, a w szczególności kryzysu autorytetów, wartości, buntu młodych ludzi w odniesieniu do ładu społecznego oraz budowaniu przez nich wizji świata opartej na wzorcach kultury masowej. Syntetycznie przedstawiono tu również istotne z punktu widzenia pedagogiki społecznej sposoby czy też próby identyfikacji tych zagrożeń i poszukiwania różnych środków zaradczych pozwalających na wsparcie dzieci i młodzieży w różnych obszarach ich życia.
Zebrane w tym tomie artykuły przybliżą czytelnikowi spektrum różnorodnych przemian zachodzących w otaczającej nas rzeczywistości społecznej i być może staną się inspiracją do poszukiwania lepszych, bardziej skutecznych metod, form pracy w obszarze zagrożonego człowieczeństwa. Założeniem autorów publikacji nie było kompleksowe określenie genezy, struktury czy typologizacji zagrożeń współczesnego człowieka, gdyż mają oni świadomość, że zjawisko to jest bardzo szerokim, interdyscyplinarnym zagadnieniem. Hasło „zagrożone człowieczeństwo” miało wywołać dyskurs podjęty z perspektywy nauk społecznych i humanistycznych, a w szczególności z perspektywy pedagogiki społecznej, co udało się, zdaniem autorów, osiągnąć.
Katarzyna Białobrzeska
Cezary Kurkowski