Od połowy XX stulecia refleksja o poetyce tekstów literaturoznawczych konkuruje z ich tradycyjnymi uporządkowaniami wedle metod i problemów. Towarzyszy jej formuła „literaturyzacji" wiedzy, traktowana jako symptom ponowoczesności. Jeśli tak, to dwudziestowieczna wiedza o literaturze osiągnęła kondycję ponowoczesną już w momencie krystalizowania się swojej nowoczesnej postaci. Drugą literaturoznawczą awangardę teoretyczną można w każdym razie śmiało wywieść z dokonań awangardy Pierwszej.

Formułę literaturyzacji wiedzy o literaturze można jednak rozumieć jako nazwę takiego podejścia do wypowiedzi naukowej, jak do wypowiedzi uznawanej za literacką - określanej przez to, kto, gdzie, kiedy, po co, do kogo i w jaki sposób mówi. Książka proponuje takie podejście do tekstów literaturoznawców urodzonych w regionie wschodnio- i środkowoeuropejskim około roku 90. XIX wieku, z pokolenia pionierskiego i założycielskiego wobec następnych. Nie wszystkie ich utwory weszły do literaturoznawczego kanonu. I te pominięte, i te z kanoniczne obejmuje nazwa „literaturoznawczych dyskursów możliwych" - możliwych do zaistnienia i możliwych do ponownego odczytania, które pozwoli im zaistnieć jako wypowiedziom kulturowym.