Wpisujący się w obchody 150. rocznicy powstania styczniowego zbiór studiów dotyka problematyki pamięci o powstaniu, debaty publicznej i politycznej wokół niego, a także obecności powstania w historiografii. Zawarte w publikacji teksty zostały podzielone na pięć działów:

1. Wokół faktów i mitów. Polityka i pamięć;
2. Relacje, opowieści i kontynuacje;
3. Dowódcy i bitwy we wspomnieniach i relacjach;
4. Historiografia powstania;
5. Powstanie w literaturze pięknej oraz przestrzeni audiowizualnej.

Poszczególne studia ukazują różne postawy polityczne wobec powstania - zarówno pojedynczych osób, jak i konkretnie zdefiniowanych grup społecznych - a także rozmaite formy kulturowego dziedziczenia tego wydarzenia: od wspomnień uczestników i świadków, refleksji historiograficznej, poprzez twórczość literacką, aż po utwory filmowe i programy telewizyjne.