Pragnę wykazać na kartach niniejszej pracy, że to właśnie opozycja racjonalnego ubioru
i irracjonalnej mody stanowiła główną oś dominującego w osiemnastowiecznej Francji
dyskursu odzieżowego, prowadząc do wykształcenia podziału praktyk odzieżowych na
te będące realizacją właściwych dla danej społeczności norm moralnych oraz te, które
podyktowane były wyłącznie kaprysem mody, a tym samym – znajdowały się poza
zasięgiem jakiegokolwiek systemu normatywnego. […] W takim ujęciu na pierwszy
plan wysuwają się następujące założenia: po pierwsze, że „moda” nie była jedynym porządkiem
odzieżowym funkcjonującym w osiemnastowiecznej Francji i tym samym nie
stanowi kategorii wystarczającej do uchwycenia pełnego obrazu ówczesnych praktyk
odzieżowych, po drugie zaś – że nie jest możliwe określenie stałej i jednoznacznej wykładni
moralnej poszczególnych ubiorów, ponieważ każdy ubiór inaczej interpretowany
był w zależności zarówno od osoby, która formułowała dany osąd, jak i tej, która nosiła
dany ubiór. W ten sposób kluczowy dla zrozumienia relacji między modą a moralnością
w osiemnastowiecznej Francji staje się aspekt pluralizmu porządków odzieżowych
i systemów moralnych, z których się one wyłaniały i które kształtowały poświęcone im
dyskursy.
Ze Wstępu
Gabriela Juranek (ur. 1994) – absolwentka historii sztuki i kulturoznawstwa na
Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, specjalizuje się w antropologii mody i ubioru
w osiemnastowiecznej Francji. Wyniki swoich badań prezentowała na licznych konferencjach
naukowych w Polsce i za granicą oraz na łamach artykułów naukowych
i popularyzatorskich. W 2021 roku przetłumaczyła na język polski i opracowała opowiadanie
Vivanta Denona Brak nazajutrz (1777/1812) oraz powieść Marie-Jeanne
Riccoboni Historia markiza de Cressy (1758). W 2018 roku została laureatką organizowanego
przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego programu „Diamentowy
Grant”, w ramach którego w latach 2018–2023 realizowała projekt badawczy „Ubrać
libertyna. Moda i (a)moralność w ostatniej ćwierci XVIII wieku”.