Książka niniejsza poświęcona jest kulturom i zbiorowościom, które znajdują się w niewygodnej sytuacji w związku z tym, że nie posiadają umocowania i zabezpieczenia w postaci państwa. Próbuje ona ukazać szerszy kontekst światowych zjawisk rozgrywających się wokół nas: w Polsce na Śląsku czy na Kaszubach, w Europie wśród Romanów i środowisk ich otaczających, pośród pozaeuropejskich zbiorowości określających siebie jako narody, ale nie posiadających własnej państwowości, a także w grupach, które wprawdzie posiadają swoje państwo, lecz utraciły własną ojczyznę prywatną (kresowiacy).