Nietrafiony rytm - 04 "Memuary": pomiędzy biografią a autobiografią; Podsumowanie
ISBN: 978-83-226-2346-6
Wydanie: 1, 2014 r.
Język: polski
Dostępność: aktualnie niedostępny
Twórczość Michała Choromańskiego, w publikacji Macieja Chowanioka, sytuowana jest w trzech zasadniczych kontekstach: młodopolskim, dwudziestolecia międzywojennego i literatury powojennej. W swoim najbardziej metaforycznym znaczeniu tytuł pracy odwołuje się do swoistych śladów obecności i nieobecności omawianego dorobku w całościowo rozpatrywanym procesie historycznoliterackim. Wykazano, że teksty przez znawców ignorowane czy odczytywane powierzchownie zajmują w omawianym procesie miejsce bardzo ważne: wpisują się bowiem zarówno w uniwersum powieściowe Choromańskiego, pozwalając na prześledzenie przemian jego techniki pisarskiej, lecz także odzwierciedlają ważne tendencje dwudziestowiecznej prozy, stając się – jak <i>Zazdrość i medycyna</i> – istotnym ogniwem w rozwoju dwudziestowiecznej powieści psychologicznej. Jednocześnie poprzez swoją wieloznaczność, wynikają m.in. ze skłonności pisarza do parodystycznej trawestacji literackich konwencji, są tutaj odczytywane jako przejaw modernistycznej świadomości antynomii pomiędzy literaturą/kulturą a rzeczywistością i pomiędzy potrzebą wyrazu artystycznego a warunkami ograniczającymi twórcę. Odczytywanie to dokonane jest z charakterystycznej, oryginalnej perspektywy – analizy tego, co zapomniane (całość twórczości Choromańskiego), niesłusznie pominięte i zignorowane przez badaczy (<i>Biali bracia</i>), dopiero odkrywane (zagraniczna recepcja prozy Choromańskiego), a także nie dość skrupulatnie opisane (język <i>Różowych krów i szarych scandalii</i>). Przeoczone do tej pory, pominięte w dyskursie literaturoznawczym fragmenty stały się przedmiotem wnikliwych mikroanaliz na materiale debiutanckiej i jednej z ostatnich powieści pisarza, co pozwoliło opisać ewolucję modelu techniki pisarskiej Choromańskiego.