Publikacja zawiera wybór pisanych na przełomie wieków XX i XXI prac Autora o Mickiewiczu, wyrosłych z przeróżnych inspiracji. Zostały one zgrupowane w pięciu częściach: <i>Filomackie spełnienia i rozczarowania</i>; <i>Motywy, inspiracje, fenomeny</i>; <i>Dopowiedzenia o ideach, relacjach, milczeniu</i>; <i>Z problemów edytorskich i ściśle filologicznych</i> oraz <i>Poliglotyzm wieszcza</i>. Są to najczęściej rezultaty ogólnopolskich i międzynarodowych sesji naukowych, w których Autor brał udział (w Cieszynie, Gdańsku, Katowicach, Ostrawie, Ustroniu, Wilnie) w latach 1994–2008.
Większość rozdziałów stanowią znacznie rozbudowane w stosunku do pierwodruków wersje, co zaznaczono w <i>Nocie bibliograficznej</i>.