Totalitaryzm był bez wątpienia hańbą XX wieku, nie tylko w wymiarze
europejskim, lecz także globalnym. Waga problemu nakazuje jednak nie poprzestawać na tym prostym stwierdzeniu, ale szukać odpowiedzi na pytanie, dlaczego doświadczenie totalitaryzmu dotknęło tak wiele społeczeństw w minionym stuleciu. Naturalne wydaje się przy tym poruszenie kwestii relacji, jaka istnieje między totalitaryzmem a sferą religijną, zwłaszcza o relację między totalitaryzmem a chrześcijaństwem.

Czy wyznawanie chrześcijaństwa w ogóle, a przynależność do Kościoła katolickiego w szczególności, miały wpływ na to, jak zachowywali się poszczególni ludzie, jak i całe społeczności, skonfrontowani z totalitarnym złem? I czy polskie doświadczenie
związku między antytotalitarnym oporem a religijnością jest regułą w skali – patrząc chronologicznie – całego XX wieku, a – geograficznie rzecz ujmując – całej Europy oraz świata, czy może jedynie wyjątkiem wynikającym ze specyfiki kultury polskiej? Paweł Skibiński rysując szeroką panoramę historycznych wydarzeń poszukuje odpowiedzi na powyższe, wciąż budzące ogromne kontrowersje, pytania.