Książka ta powstaje od ponad 20 lat. Ze wszystkimi tego – negatywnymi i pozytywnymi – konsekwencjami.
Zawiera ona zapis moich osobistych obserwacji ludzi żyjących na Bałkanach oraz sytuacji, w jakich się znalazłem począwszy od 1995 roku, gdy po raz pierwszy się pojawiłem tam, a potem przynajmniej raz w roku odwiedzałem. Moje obserwacje nie były co do zasady zgodne z metodologią nauk społecznych, często wręcz ją negowały lub drwiąco kontestowały. Na Bałkanach zawieszałem na kołku swoje socjologiczne wykształcenie i było mi z tym dobrze. Miałem zwyczaj dosiadania się do starych ludzi na dworcach kolejowych, autobusowych lub w parkach i zadawania jednego lub dwóch pytań i zasłuchiwania się ich opowieści o życiu.
Książka ta stanowi zapis samoświadomości, mojego zmagania się z obrazami Innych, ich kultur, przyzwyczajeń, uzależnień. Porównując się z ludźmi innych kultur odkrywałem te aspekty mojej tożsamości, które pozostawały ukryte przede mną. Bałkany stały się moim wielkim ośrodkiem psychoterapeutycznym z rzeszą niezliczonych samozwańczych psychiatrów i psychologów. Jako pacjent odczuwałem, z jednej strony, uległość i chęć skorzystania z terapii, z drugiej, robiłem wszystko, by wreszcie znormalnieć i nie musieć już tam więcej jeździć. Bo Bałkany to okropne miejsce. To miejsce, w którym wszyscy są pacjentami, a tylko ci, którzy to zrozumieli, udają lekarzy. I ludzie tam umierają z otwartymi oczami.
Od autora