Współzałożyciel pisma „Revista de Avance” (wydanego 1927–30), uczestnik walk przeciw dyktaturze generała G. Machado; 1928–39 na emigracji we Francji, 1945–59 w Wenezueli; 1959 aktywny jako działacz kulturalny; w przedmowie do powieści Królestwo z tego świata (1949, wydanie polskie 1968) sformułował teorię tzw. amerykańskiej rzeczywistości cudownej, z której wywodzi się realizm magiczny; eksperymenty ze stylem i strukturą dzieła wykorzystywał do ukazania swoistego sposobu widzenia kultury, historii i całej rzeczywistości kontynentu amerykańskiego, m.in. w powieściach: Podróż do źródeł czasu (1953, wydanie polskie 1963), Eksplozja w katedrze (1962, wydanie polskie 1966), Koncert barokowy (1974, wydanie polskie 1977), Szaleństwo i metoda (1974, wydanie polskie 1980) i opowiadaniach: zbiór Wojna czasu (1958, wydanie polskie 1974); ponadto szkice poświęcone kulturze Ameryki Łacińskiej Przedtakty i wariacje (1964, wydanie polskie 1982) oraz pierwsza historia muzyki kubańskiej Muzyka na Kubie (1964, wydanie polskie 1980); uhonorowany licznymi nagrodami literackimi, m.in. 1977 Nagrodą Cervantesa.