W kilku ostatnich dekadach w bankowości zaszło wiele zmian wywołanych wdrażaniem nowoczesnych technologii i związanymi z tym innowacjami produktowymi oraz reorganizacją działalności bankowej. Następowała również ewolucja otoczenia gospodarczego i instytucjonalnego systemów bankowych w skali krajowej i globalnej. Niemniej banki nieprzerwanie odgrywają istotną rolę w gospodarce i mają szczególne cechy jako przedsiębiorstwa, instytucje finansowe i podmioty zaufania publicznego. Funkcjonowanie rynku usług bankowych opiera się na specyficznych zasadach działalności instytucji tworzących system bankowy.
Podręcznik stanowi kompendium wiedzy we wskazanych powyżej obszarach. Jego treść została podzielona na trzynaście tematów, z których każdy może być przedmiotem odrębnego wykładu z zakresu bankowości. Poszczególne części zawierają elementy graficzne z ilustracjami i danymi, przykłady z praktyki, ciekawostki oraz odnośniki do źródeł zewnętrznych, co poszerza ich zakres i wzmacnia aktualność.
Książka jest adresowana do studentów ekonomii, finansów i dyscyplin pokrewnych, a także innych osób, którym może pomóc w zrozumieniu zagadnień z zakresu bankowości od tradycji po nowoczesność.
Rozdział 1. Bank i system bankowy
1.1. Miejsce systemu bankowego w systemie finansowym
1.2. Modele systemu finansowego
1.3. Rola banków w gospodarce
1.4. Banki jako instytucje zaufania publicznego
Rozdział 2. Pieniądz i systemy pieniężne
2.1. Pojęcie, cechy i funkcje pieniądza
2.2. Ewolucja pieniądza i tworzenie się systemów pieniężnych
2.3. Pojęcie i rodzaje systemów pieniężnych
2.4. Mechanizm kreacji pieniądza
Rozdział 3. Bank centralny i polityka pieniężna
3.1. Historia bankowości centralnej
3.2. Funkcje banku centralnego
3.3. Strategie i cele banku centralnego
3.4. Instrumenty polityki pieniężnej banku centralnego
Rozdział 4. Sektor bankowy w Polsce
4.1. Geneza i ewolucja bankowości w Polsce
4.2. Rodzaje banków funkcjonujących w Polsce
4.3. Banki komercyjne
4.4. Banki spółdzielcze
Rozdział 5. Systemy bankowe na świecie
5.1. Banki w systemach finansowych
5.2. System bankowy w Stanach Zjednoczonych
5.3. System bankowy w Wielkiej Brytanii
5.4. Integracja bankowości w Unii Europejskiej
5.5. System bankowy w Niemczech
5.6. System bankowy w Japonii
5.7. Instytucje nadzorujące wybranych systemów bankowych
Rozdział 6. Prawne i zwyczajowe regulacje działalności bankowej
6.1. Prawo bankowe w wąskim i szerokim ujęciu
6.2. Ustawa o NBP
6.3. Ustawa Prawo bankowe
6.4. Ustawa o bankach hipotecznych i listach zastawnych
6.5. Rekomendacje i uchwały KNF
6.6. Wewnętrzne dokumenty prawne
6.7. Pozostałe regulacje działalności bankowej
Rozdział 7. Instytucje sieci bezpieczeństwa i współpracy w systemie bankowym
7.1. Sieć bezpieczeństwa finansowego i jej znaczenie
7.2. Instytucje tworzące sieć bezpieczeństwa finansowego w Polsce
7.3. Współpraca międzybankowa i wymiana informacji
7.4. Instytucje współpracy w systemie bankowym
7.5. Bazy danych wykorzystywane przez banki
Rozdział 8. Organizacja i zasady działalności banku
8.1. Organy banku
8.2. Struktura organizacyjna banku
8.3. Zatrudnienie w banku
8.4. Ład korporacyjny w banku
8.5. Społeczna odpowiedzialność banków
Rozdział 9. Elementy finansów i sprawozdawczości bankowej
9.1. Podstawy finansów i ekonomiki banku
9.2. Sprawozdanie finansowe banku
9.3. Najważniejsze obszary i wskaźniki analizy finansowej banku
9.4. Sprawozdawczość banku dla celów ostrożnościowych, nadzorczych i monetarnych
Rozdział 10. Zagrożenia i ryzyko w działalności banku
10.1. Zagrożenia dla działalności współczesnych banków
10.2. Pojęcie i kategorie ryzyka bankowego
10.3. Zarządzanie ryzykiem w banku
10.4. Ryzyko finansowe
10.5. Ryzyko niefinansowe
Rozdział 11. Nowoczesne technologie i cyberbezpieczeństwo w banku
11.1. Miejsce technologii w bankowości
11.2. Zarys ewolucji wykorzystania technologii w polskiej bankowości
11.3. Infrastruktura technologiczna i techniczna banków
11.4. Warunki wykorzystywania technologii informacyjnych w banku
11.5. Cyberbezpieczeństwo banku i zapobieganie przestępstwom
Rozdział 12. Aktualne problemy funkcjonowania banków w Polsce i na świecie
12.1. Unia bankowa
12.2. Unia rynków kapitałowych
12.3. Rewolucja 4.0 i cyfryzacja
12.4. Technologie finansowe (FinTech)
12.5. Pandemia COVID-19 – wpływ na sektor bankowy
Rozdział 13. Alternatywne modele bankowości
13.1. Uwarunkowania funkcjonowania współczesnych systemów bankowych i pieniężnych
13.2. Wolna bankowość
13.3. Bankowość islamska
13.4. Przyszłość pieniądza – kryptowaluty i CBDC