Tematem monografii są warunki, bariery, źródła finansowania oraz przejawy transformacji cyfrowej gmin. Jej celem jest diagnoza wykorzystywania przez gminy nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych, a tym samym ich przygotowania do funkcjonowania w gospodarce 4.0.

Gospodarka 4.0 to gospodarka ogromnych ilości danych, które są gromadzone, przetwarzane, analizowane i archiwizowane za pomocą coraz nowszych technologii informacyjno-komunikacyjnych. Szybki rozwój tych techno-logii wymusił konieczność przystosowania się różnych podmiotów do funkcjonowania w nowych realiach. Na ścieżkę transformacji cyfrowej wstępują nie tylko przedsiębiorstwa, instytucje finansowe, gospodarstwa domowe, ale też organy władzy i administracji publicznej (na przykład gminy). Dotyczy ona zasobów, usług, procesów, kultury organizacyjnej oraz kompetencji, a służy podnoszeniu jakości usług publicznych, usprawnieniu pracy urzędu, wsparciu procesów podejmowania decyzji, zwiększeniu przejrzystości działania gmin, angażowaniu mieszkańców w życie wspólnoty lokalnej, samorządowej oraz dążeniu do zrównoważonego rozwoju.

Różny jest stopień dotychczasowej transformacji cyfrowej gmin. Z przeprowadzonych badań wynika, że jednostkami najlepiej przygotowanymi do funkcjonowania w gospodarce 4.0 są miasta na prawach powiatu. Jednak w każdej kategorii gmin znajdują się takie, które aktywnie poszukują możliwości zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych do świadczenia usług, choć napotykają bariery finansowe, społeczno-kulturowe, technologiczne i organizacyjne.

1. Gminy wobec wyzwań gospodarki 4.0
1.1. Zarys koncepcji gospodarki 4.0
1.2. Pojęcie transformacji cyfrowej samorządu gminnego
1.3. Polskie gminy w drodze do gospodarki 4.0
1.4. Wybrane aspekty wpływu nowych technologii na gospodarkę gmin
1.5. Uwarunkowania i bariery transformacji cyfrowej samorządu gminnego
2. Przyczyny, konsekwencje i ewolucja nierówności cyfrowych
2.1. Nierówności cyfrowe problemem XX i XXI wieku
2.2. Pierwszy poziom nierówności cyfrowych
2.3. Drugi i trzeci poziom nierówności cyfrowych
3. Transformacja cyfrowa gmin warunkiem ich zrównoważonego rozwoju
3.1. Cele zrównoważonego rozwoju
3.2. Rodzaje innowacji w procesie zrównoważonego rozwoju
3.3. Piąty filar zrównoważonego rozwoju – integracja cyfrowa
3.4. Znaczenie samorządu gminnego w zrównoważonym rozwoju cyfrowym
4. Źródła finansowania transformacji cyfrowej gmin
4.1. Systematyka źródeł finansowana zadań gmin
4.2. Źródła krajowe
4.3. Ogólna charakterystyka źródeł finansowania transformacji cyfrowej gmin z tradycyjnych funduszy UE dostępnych do końca perspektywy finansowej 2014–2020
4.4. Priorytety Unii Europejskiej wyznacznikiem źródeł i kierunków finansowania transformacji cyfrowej samorządu gminnego po 2020 roku
4.5. Możliwości finansowania transformacji cyfrowej gmin ze środków Unii Europejskiej w latach 2021–2027
4.5.1. Europejski fundusz rozwoju regionalnego i program operacyjny Fundusze europejskie na rozwój cyfrowy 2021–2027
4.5.2. Instrument na rzecz odbudowy i zwiększania odporności oraz Krajowy plan odbudowy i zwiększenia odporności
4.5.3. Programy Komisji Europejskiej
4.6. Specjalne programy grantowe w latach 2000–2022
5. Cyberbezpieczeństwo jako element kontroli zarządczej w samorządzie gminnym
5.1. Cyberbezpieczeństwo w działalności jednostki samorządowej
5.2. Cyberbezpieczeństwo w samorządzie terytorialnym
5.3. System kontroli zarządczej w sektorze samorządowym
5.4. Wymogi prawne w zakresie cyberbezpieczeństwa w jednostkach samorządu terytorialnego
5.5. Zapewnienie cyberbezpieczeństwa w sektorze samorządowym w świetle standardów kontroli zarządczej
5.5.1. Środowisko wewnętrzne
5.5.2. Cele i zarządzanie ryzykiem
5.5.3. Mechanizmy kontroli
5.5.4. Informacja i komunikacja
5.5.5. Monitorowanie i ocena
6. Cyberataki w działalności jednostek samorządu gminnego
6.1. Istota analizy cyberataków w samorządzie terytorialnym
6.2. Rodzaje cyberataków
6.3. Cyberataki w jednostkach samorządu gminnego w świetle badania
7. Gotowość samorządu gminnego do funkcjonowania w gospodarce 4.0 w świetle badań własnych
7.1. Metodyka badań i charakterystyka gmin uczestniczących w badaniu
7.2. Wyniki ankiety i przeprowadzonych na jej podstawie analiz