Wybór tekstów na temat faszyzmu i komunizmu w wydaniu sowieckim czołowego pisarza politycznego schyłku okresu zaborów i II RP. Analizuje w nich założenia ideowe i praktykę funkcjonowania. Przedstawia je na tle przemian kulturowych, politycznych i społecznych pierwszych dekad XX wieku, prezentując zarazem swoją wizję właściwego ustroju i właściwej polityki.

„Bolszewicy zamiast wzmocnić, jak tego żąda marksizm, siły wytwórcze – osłabili je znacznie. Zamiast stworzyć jakąś żywotną organizację polityczną, doprowadzili państwo do chaosu, z którego nie może wyjść; zamiast zorganizować masy i przygotować je do wyższych form współżycia – zdemoralizowali je, rozbestwili i ogłupili przez demagogię; zamiast podniesienia dobrobytu mas – przez fałszywą politykę ekonomiczną – doprowadzili przemysł do ruiny, a rolnictwo do zastoju; zamiast poprawienia organizacji administracyjnej, aprowizacji itp. – pogorszyli je. Taki jest bilans działalności bolszewików. Praktyka ich nie jest, jak widzimy, lepszą od ich teorii”. (Praktyka bolszewizmu)