Polska Akademia Nauk w zamyśle komunistycznych władz partyjno-państwowych była główną instytucją naukową PRL. Z tego powodu pozostawała pod ścisłym nadzorem politycznym, sprawowanym zarówno od wewnątrz – przez kadrę kierowniczą i aparat administracyjny nominowane przez władze, jak i od zewnątrz – przez poszczególne instancje partyjne, rząd i Służbę Bezpieczeństwa. Prezentowana w pierwszym tomie wydawnictwa aktywność ...

Wystawa multimedialna „Patrioci. Żołnierze. Żydzi.” została stworzona w oparciu o nowoczesne rozwiązania w zakresie nauczania historii. W swojej treści prezentuje dzieje Żydów bijących się o polską niepodległość. W świadomości społeczeństwa wiedza o skali uczestnictwa polskich Żydów w czynie niepodległościowym jest niewielka. Spełniony z poświęceniem i męstwem udział tysięcy Żydów – żołnierzy ...

Książka Toma Junesa przybliża fenomen niezależnego ruchu studenckiego w komunistycznej Polsce. Wartością tej pracy jest spojrzenie na zjawisko w długiej perspektywie, co pozwoliło na uchwycenie jego dynamiki i zmienności zachodzących w powojennym czterdziestopięcioleciu.

Trzeci tom publikacji "Leksykon bezpieki. Kadra kierownicza aparatu bezpieczeństwa (1944–1956)" zawiera pięćdziesiąt artykułów biograficznych dotyczących funkcjonariuszy centrali RBP, MBP, KdsBP i MSW, którzy w latach 1944–1956 pełnili w nich funkcje kierownicze. Publikowane biogramy opracowane zostały na podstawie szerokiej kwerendy archiwalnej oraz dostępnej literatury przedmiotu. Dzięki temu, oprócz szczegółowych informacji na temat przebiegu służby ...

Młot i cyrkiel to elementy godła państwowego Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W herbie Szczecina widnieje z kolei głowa gryfa. To miasto portowe leży niespełna 150 km od Berlina. Po II wojnie światowej przypadło jednak Polsce. Szczeciński gryf nie splótł się z młotem i cyrklem. Niemieccy komuniści ciężko przyjęli utratę metropolii nad dolną Odrą, w której wiosną i wczesnym latem 1945 r. tworzyli zręby administracji. Później ...

Dziennik „Staszka” to autentyczny zapis wydarzeń z okresu kilku miesięcy (od czerwca do października 1943 r.) służby młodego człowieka w szeregach Armii Krajowej, w owianych sławą Zgrupowaniach Partyzanckich AK „Ponury”. Dwa zeszyty zapisków odnalezione zostały przez Niemców w plecaku Autora, poległego 14 października 1943 r. Przetłumaczone na język niemiecki, przetrwały II wojnę światową. Odnalezione po latach i ponownie przetłumaczone ...

Publikacja zawiera 41 przemówień Wojciecha Korfantego, wygłoszonych w Sejmie Śląskim I kadencji, obradującym w latach 1922-1929. To wybór jego najważniejszych mów z tego parlamentu w edycji krytycznej, poprzedzone wstępem charakteryzującym doświadczenia parlamentarne tego polityka. A Korfanty był doświadczonym posłem/senatorem - od 1903 r. do 1935 r. zasiadał w różnych parlamentach Niemiec i Polski. Był też wybitnym mówcą, dobrze poruszającym ...

Historia Wołynia nie skończyła się w 1945 r., wraz z wyjazdem ocalałych z wojennej pożogi Polaków, lecz miała swoją burzliwą kontynuację. Powojenne dzieje Wołynia są historią Ukraińców – dawnych sąsiadów zza miedzy i współobywateli Rzeczypospolitej, dla których zakończenie drugiej wojny światowej nie oznaczało końca problemów i początku nowego życia, lecz było tylko niezauważalnym epizodem ...

Tło historyczne Pro memoria z 1962 r. to dwa wydarzenia z jesieni, które na dziejach świata i Kościoła: to rozwiązanie – nie bez pomocy papieża Jana XXIII – niemal w ostatniej chwili tzw. kryzysu kubańskiego. Drugie – inauguracja Soboru Watykańskiego II. Polskim tłem i składową tego pamiętnego roku były dawne i świeże zjawiska na płaszczyźnie relacji państwo–Kościół. Był to pierwszy pełny rok bez nauczania religii ...

Celem niniejszej książki jest odpowiedź na pytanie, jak na tle stosunków między Szwecją a PRL sytuował się Szczecin – jedno z głównych miast portowych PRL. Dokładniej chodzi o ustalenie: jakie miejsce Szczecin zajmował na szwedzkiej mapie politycznej i gospodarczej w regionie Morza Bałtyckiego? Co właściwie było przedmiotem zainteresowania Szwedów (nie tylko personelu dyplomatycznego i konsularnego)? Skąd czerpano wiedzę na temat poszczególnych ...

Monografia traktuje o białoruskich dążeniach niepodległościowych w czasie II wojny światowej. Autor ukazuje postawy działaczy białoruskich wobec Polski, III Rzeszy i Związku Radzieckiego, próby utworzenia państwowości białoruskiej w warunkach okupacji niemieckiej i powołania własnego wojska, a także stosunek Białorusinów do innych narodowości, ze szczególnym uwzględnieniem Polaków.

Prezentowana monografia opisuje dzieje, struktury i formy politycznej aktywności Polskiej Partii Robotniczej w województwie śląskim w latach 1945–1948. Partia ta, mimo marginalnego początkowo wpływu na społeczeństwo Górnego Śląska i Zagłębią Dąbrowskiego, w ciągu kilku lat zmieniła się w organizację masową, dominującą na scenie politycznej województwa, kontrolującą miejscowy przemysł oraz zachowania ludności. Pozycję ...

Książka ma za zadanie przybliżyć podejście hierarchii kościelnej do rzeczywistości politycznej Polski „ludowej”. Celem publikacji realizowanej w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN „Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych 1944–1989” jest przedstawienie sytuacji biskupów w realiach politycznych Polski „ludowej”. Chodzi nie tylko o zaprezentowanie poglądów hierarchów kościelnych dotyczących ...

Spotkania na Wschodzie to opowieść o wielokulturowej ojczyźnie, która przetrwała w sercach i praktyce życia Polaków na Białorusi, Litwie, Ukrainie, w Rosji, Gruzji, Armenii i Kazachstanie. To zapis zmagań jej bohaterów o ocalenie swojej polskości. Autor na pożegnanie daje nam zbiór pamiątek - wspomnień, historii, spotkań, relacji, obraz tym cenniejszy, że w obliczu obecnej globalizacji i kulturowej dyfuzji pokazuje zdolność przetrwania społeczności ...

Celem książki jest próba stworzenia portretu społeczno-politycznego studentów oraz pracowników naukowych Politechniki Gdańskiej, a także ukazanie ich miejsca w rzeczywistości PRL. Na postawach środowiska akademickiego swe piętno odcisnęły zarówno kryzysy polityczne, jak i przeobrażenia w samorządności studenckiej, a także rosnący wpływ władz na kształtowanie ideologiczne młodzieży.

Książka jest podsumowaniem wieloletnich badań nad konspiracją wojskową działającą w powiecie łańcuckim w okresie II wojny światowej. Autor szczegółowo omawia proces tworzenia struktur organizacyjnych konspiracji SZP-ZWZ-AK oraz ich działalność. Przybliża wszystkie aspekty funkcjonowania Obwodu Łańcut, m.in. działania wywiadu i kontrwywiadu. Interesująco opisuje akcje dywersyjne i sabotażowe, a także odbiór alianckich zrzutów lotniczych. ...

Czy zbrodnia wołyńska była zbrodnią ludobójstwa w świetle prawa międzynarodowego publicznego? Dyskusja na ten temat toczy się od wielu lat, a opinie historyków, socjologów, a w szczególności prawników są mocno podzielone. Niniejsza praca stanowi pierwszą poważną próbę oceny wydarzeń na Wołyniu z lat 1943-1944 z perspektywy definicji obowiązujących we współczesnym międzynarodowym prawie karnym. Wykorzystano w niej ...

Książka opisuje ewolucję solidarnościowej myśli społeczno-politycznej w latach 1980–1989. Podziały ideowo-programowe w Związku były widoczne już w pierwszych 16 miesiącach działania. Po wprowadzeniu stanu wojennego obok reprezentowanej przez władze podziemnej „Solidarności” kompromisowej linii politycznej wyłoniły się dwie alternatywne linie: radykalno- niepodległościowa i ugodowo-prawicowa.

Publikacja składa się z dwóch części: naukowej i źródłowej. W pierwszej swoje artykuły zaprezentowali: dr hab. prof. UJK Jerzy Gapys, dr hab. Elżbieta Słabińska, dr Edyta Majcher-Ociesa, dr Tomasz Domański, dr Marek Maciągowski, Agnieszka Dziarmaga i Bartłomiej Gierasimowicz. Dotyczą one: kultury i przejawów religijności społeczności wyznania mojżeszowego, szkolnictwa, aktywności gospodarczej ludności żydowskiej, wizerunku Chmielnika ...

W publikacji przedstawiono plany operacyjne przygotowywane dla Ludowego Wojska Polskiego, protokoły jego rozwoju w ramach sojuszniczych uzgodnień oraz przykładowe wspólne ćwiczenia, które były sprawdzianem gotowości do działań w ramach Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego. Książka powstała na podstawie dokumentów opracowanych przez polski Sztab Generalny i Generalny Inspektorat Szkolenia, które przygotowywały wojsko do ewentualnej III wojny ...

Publikacja zawiera 46 200 biogramów mieszkańców Górnego Śląska internowanych, aresztowanych i deportowanych do pracy przymusowej w ZSRR w 1945 roku. Każdy z nich został opracowany na podstawie dokumentów proweniencji polskiej, niemieckiej, rosyjskiej, oraz relacji świadków.

Publikacja dotyczy jednego z najwybitniejszych oficerów polskiego wywiadu - gen. bryg. Jana Kowalewskiego. Zawiera 14 artykułów badaczy z różnych ośrodków naukowych w Polsce, w większości zajmujących się historią polskiego wywiadu i kontrwywiadu II Rzeczypospolitej. Jej celem jest przybliżenie działalności i losów jednego z "ojców" zwycięskiej Bitwy Warszawskiej w 1920 r. oraz oficera wywiadu rządu emigracyjnego w Londynie. Jej wydanie związane ...

Antek Srebrny is a soldier in the Second Polish Corps, and a soldier to handle special tasks to boot! These consist in foiling the enemy's evil plans. The stakes are now very high. The Polish units are preparing for their most important battle - the battle to capture the monastery at Monte cassino. Even Corporal Wojtek is taking part in the preparations, and there would be nothing strange about it if it was not for the fact that he's a bear. The attack is about to start but the artillery needs to shell the enemy positions first. The ammunition has to be delivered ...

Książka jest zbiorem tekstów naukowych poświęconych wydarzeniom roku 1920, w którym Polska obroniła swój suwerenny byt i kontynuowała walkę z sowiecką Rosją o kształt granicy wschodniej. Artykuły ukazują z perspektywy lokalnej wysiłek militarny, społeczny i polityczny odrodzonego państwa polskiego, przeciwstawiającego się bolszewickim planom eksportu rewolucji komunistycznej do Europy.

Publikacja to zbiór artykułów dedykowanych prof. Janowi Drausowi - w związku z jego 70. urodzinami. Autorzy zgromadzonych tekstów (często uczniowie, przyjaciele i współpracownicy Jubilata) wyrazili swoją uznanie wobec tego historyka, działacza opozycji demokratycznej w PR, byłego senatora RP, twórcy i rektora przemyskiej uczelni wyższej oraz członka Kolegium IPN. Wśród artykułów nie zabrakło również obszernego biogramu Profesora oraz ...

Umiłowanie rodzinnego, stołecznego miasta przebija z wielu wspomnień. Szczególnie widoczne jest u Leona Babińskiego, uczonego, dyplomaty, varsavianisty, który pozostawił trzy tomy wspomnień. W tomie I, w pełni poświęconym Warszawie, z pietyzmem, podbudowanym fenomenalną pamięcią, odtworzył centrum miasta z początków XX wieku, z pewnymi odniesieniami do czasów międzywojennych. Opisał kolejne kamienice i pałace oraz ich mieszkańców. Przybliżył ...

"Autorska monografia Adama Dziuby „Nowa linia” na czasy po odwilży (1957–1961), jest trzecą i ostatną częścią cyklu Czas przełomu. Destalinizacja, rok 1956 i koniec odwilży w województwie stalinogrodzkim/katowickim (1953–1961), napisanego przez trzech historyków katowickiego Oddziału IPN i składającego się na dzieje województwa stalinogrodzkiego/katowickiego w latach 1953–1961. Tom stanowi próbę opisania kierunku przemian zachodzących ...

"W ramach projektu Instytutu Pamięci Narodowej „Terror okupacyjny na ziemiach polskich w latach 1939–1945” powstała baza zawierająca nazwiska osób zamieszkujących stale lub czasowo tereny Kreishauptmannschaft Busko, które w latach 1939–1945 poniosły śmierć w wyniku polityki terroru okupanta (zarówno niemieckiego, jak i sowieckiego). Należy zaznaczyć, że jest to pierwsza tak rozległa lista ofiar z podanego terytorium. Publikacja powstała w ramach współpracy ...

Album jest ilustracyjną prezentacją dokonań Witolda Pileckiego. Zawiera m.in. niepublikowane dotychczas zdjęcia z rodzinnej kolekcji rotmistrza. Publikacja prezentuje życie Witolda Pileckiego, począwszy od jego przodków, najmłodszych lat, aż po okrutny mord, dokonany 25 maja 1948 r. W albumie znajdziemy fotografie ukazujące Pileckiego jako skauta i uczestnika wojny polsko-bolszewickiej 1919–1920. W wolnej Polsce możemy zobaczyć go jako aktywnego obywatela Ziemi Nowogródzkiej. Następnie ...

Wydawnictwo komiksowe, przygotowane przez OBEN IPN w Katowicach. Autorami komiksu jest duet Zbigniew Tomecki (scenariusz) i Gabriela Becla (rysownik). Autorem szkicu biograficznego jest historyk Muzeum w Gliwicach Zbigniew Gołasz. Tematyka komiksu prezentuje postać kpt. Roberta Oszka, uczestnika wojny z bolszewikami i III powstania śląskiego.