Współczesne środowisko bezpieczeństwa międzynarodowego jest dynamiczne, zmienne i złożone, przez co bardzo trudno jest prognozować jego ewentualny rozwój. Oprócz tradycyjnych zagrożeń militarnych, pojawia się w nim coraz większa liczba niebezpieczeństw o charakterze niemilitarnym, o znaczeniu i wpływie znacznie większym niż w przeszłości. Trzeba przy tym zaznaczyć, że cechą charakterystyczną obecnego środowiska bezpieczeństwa jest także zacieranie się granic między jego wymiarem militarnym i pozamilitarnym. Katalog zagrożeń, jakie istnieją obecnie i mogą wystąpić w przyszłości, powiększa się nieustannie. Zjawiska te charakteryzują się różnorodnością, dużą intensywnością i zasięgiem oddziaływania, a także nieprzewidywalnością skali i skutków ich wystąpienia.
Najważniejszą funkcją państwa każdego państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa narodu oraz jego swobód rozwojowych. Jednym z kluczowych narzędzi bezpieczeństwa narodowego są siły zbrojne. Bez nich państwo nie mogłoby realizować swojej podstawowej misji, jaką jest obrona przed potencjalnym agresorem. Jednakże spektrum współczesnych zagrożeń o charakterze niemilitarnym powoduje, że wojska operacyjne są często wykorzystywane także do realizacji zadań na rzecz bezpieczeństwa wewnętrznego, co nie jest ich zasadniczą funkcją. Rozwiązaniem tej sytuacji może być stworzenie długotrwałego, spójnego i kompleksowego systemu Obrony Terytorialnej, czyli skutecznej i powszechnej struktury, wykorzystującej aktywność całego społeczeństwa na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa zewnętrznego, jak i wewnętrznego.