„Jesienna burza odświeżyła powietrze, z ziemi zaczął unosić się zapach majeranku i babiego lata. Oddalająca się burza pomrukiwała jeszcze z oddali, kiedy na wschodnim niebie pojawił się niezwykle intensywny, przepiękny łuk tęczy. (…) Strumień słonecznego światła wlał się do ciemnego wnętrza katedry. Stał pośrodku ołtarza mokry, okrwawiony i brudny.”

Opowieść o św. abp. Zygmuncie Szczęsnym Felińskim – poza licznymi walorami, o których nie sposób napisać w tak lakonicznej formie – ma przede wszystkim tę ważną cechę, bez której poważna hagiografia nie może liczyć na szacunek. Ta cecha zawiera się w kluczowym słowie „kontrast”. Ale znów: nie chodzi o prostoduszne zestawienie tego, co jasne, z tym, co ciemne, tego, co piękne, z tym, co szpetne, dobra ze złem. Marian Grotowski użył swej erudycji i kompetencji do tego, by pozytywnego bohatera – tu świętego – ukazać na tle wielobarwnym, unikając dzięki temu zarzutu kazuistycznej tendencyjności.

Henryk Kalata

Marian Grotowski (rocznik 1956) – prozaik i poeta, pasjonat historii Polski, związany całym życiem osobistym, zawodowym i twórczym z Radomskiem. „Zwycięzca” jest jego czwartą powieścią historyczną po „Lesku”, „Szewcu” i „Włodkowicu".