Wieloletnia działaczka ZZLP, ZLP i Pen Clubu, czł. grupy lit. Przedmieście oraz PAL (od 1933); posłanka do KRN i od 1947 do sejmu, czynna m.in. w Gł. Komisji Badania Zbrodni Hitl. w Polsce. Debiutowała w okresie Młodej Polski; w swych wczesnych utworach (m.in. powieści Książę 1907, Narcyza 1910) rozwijała indywidualistyczno-estetyzującą koncepcję osobowości. W latach międzywojennych wykształciła własną odmianę prozy psychol.-społ., w której dokumentalny obiektywizm obserwacji środowiskowych łączył się z precyzyjną analizą ludzkich charakterów i zintelektualizowaną refleksją moralną i społeczną. Zainteresowaniu psychologią miłości i wewn. przeżyciami kobiety (powieści Niedobra miłość 1928, Niecierpliwi 1939, dramaty Dom kobiet 1930, Dzień jego powrotu 1931) towarzyszył w twórczości N. głęboki wgląd w sprawę stosunku odpowiedzialności moralnej człowieka do obiektywnego sensu jego czynów (powieść Granica 1935, ekranizacje: 1938, 1978) oraz kryt. obraz stosunków społ.-polit. powersalskiej Europy (powieść Choucas 1927) i Polski w okresie międzywojennym, zwłaszcza rozkładu ówczesnej elity władzy (powieści Romans Teresy Hennert 1924, ekranizacja 1978, Węzły życia 1948, wyd. poszerzone 1950–54). Zbiór opowiadań Medaliony (1946) zawiera relację o niszczących osobowość człowieka skutkach hitl. systemu eksterminacji. Ponadto utwory nawiązujące do klas. formy „charakteru” (wybór Charaktery dawne i ostatnie 1948), eseistyka (Widzenie bliskie i dalekie 1957) oraz Dzienniki, prowadzone od 1899, będące wybitnym dokumentem introspekcji psychol. i samowiedzy pisarskiej (t. 1–6 1975–2001, osobno Dzienniki czasu wojny 1970, wyd. 3 poprawione 1974); Pisma wybrane (1954, wyd. 2 rozszerzone 1956). W 1936 i 1953 otrzymała nagrody państw. I stopnia, 1936 Złoty Wawrzyn PAL.